Ηρώον Διάβας

Το μνημείο ηρώων της Διάβας βρίσκεται στην πλατεία του ναού Αγίου Δημητρίου του χωριού. Πρόκειται για μια μαρμάρινη επιτύμβια πλάκα, πυραμοειδούς σχήματος, την κορυφή της οποίας, κοσμεί  ένα ολόγλυφο μαρμάρινο ανθέμιο, που έχει ως διακοσμητικό θέμα, ένα άνθος αγιοκλήματος να ξεπροβάλει μέσα σε έναν ελικοειδές κάλυκα. 

Η στήλη εδράζεται σε ένα ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο βάθρο και όλο μαζί είναι τοποθετημένο πάνω σε μια τετράγωνη εξέδρα, η οποία έχει από έναν κιονίσκο στις τέσσερες γωνίες της. Οι κιονίσκοι συνδέονται μεταξύ τους και οριοθετούν τον χώρο, με αλυσίδες.

Στην πρόσοψη της επιτύμβιας πλάκας αναπαρίσταται ανάγλυφα η φτερωτή Θεά Νίκη, ημίγυμνη, με το πτυχωτό ένδυμα να γλιστρά από τους ώμους. Στο ένα της χέρι κρατάει έναν δαυλό με τη φλόγα της φωτιάς και στο άλλο ένα δάφνινο στεφάνι.

Η θεά Νίκη παρουσιάζεται συμβολικά, με τη μορφή μιας φτερωτής γυναίκας η οποία κατέβηκε από τον ουρανό, για να αναγγείλει τη νίκη, και να εκθειάσει τους νικητές, απλώνοντας τα φτερά της θριαμβευτικά πάνω από τα εγκόσμια.  

Στην πρόσοψη του βάθρου υπάρχει εγχάρακτη επιγραφή με την φράση:

«ΤΟ ΔΑΚΡΥ ΣΤΕΡΕΥΕΙ ΜΑ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΕΝΕΙ

ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΜΑΣ ΥΠΕΡΗΦΑΝΟΥΣ

ΠΟΥ ΠΕΣΑΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ ΜΑΣ».

Κάτω ακριβώς από αυτή την επιγραφή υπάρχει το ονοματεπώνυμο του καλλιτέχνη που φιλοτέχνησε το έργο: «ΕΡΓΟ Δ. ΠΑΡΩΝΗ».

Το ηρώο ανεγέρθηκε στις 31-12-1994 από την κοινότητα Διάβας, στοιχείο που το μαρτυρεί εγχάρακτη επιγραφή, στην πλάγια όψη του βάθρου ως εξής:

«ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΤΗΝ 31-12-1994 ΕΠΙ ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ Β. ΜΠΟΤΙΝΑ».