Ηρώον Μαυρελίου 2ον

Το νέο μνημείο βρίσκεται πάνω σε έναν λόφο, στην είσοδο του χωριού μεταξύ Μαυρελίου και Αχελινάδας.

Πρόκειται για μια σύνθεση λίθινης και μαρμάρινης κατασκευής, αποτελούμενη από δύο ανισοϋψή, τοιχία, ύψους 5 μέτρων το ένα και 3 μέτρα το άλλο, κτιστά με ορθογώνιες πέτρες, λιθοδομημένα  πάνω σε μαρμάρινα βάθρα.  Οι κορυφές των τοιχίων καταλήγουν σε σχήμα επικλινές (αντίθετα η μία με την άλλη) και επιστεγάζονται με μαρμάρινες πλάκες.

Στην πρόσοψη του υψηλότερου τοιχίου, το οποίο χωρίζεται με μια μαρμάρινη πλάκα, στο πάνω μέρος υπάρχει εντοιχισμένος ένας μαρμάρινος σταυρός. Στο κάτω μέρος υπάρχει εντοιχισμένη μια μαρμάρινη πλάκα πάνω στην οποία αναγράφονται εγχάρακτα τα εξής:

«ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΕΝ ΠΟΛΕΜΟΙΣ ΑΠΟΛΕΣΘΕΝΤΩΝ ΜΑΥΡΕΛΙΩΤΩΝ»

Ακολουθεί ένα δάφνινο στεφάνι και πιο κάτω αναγράφονται τα εξής: «ΣΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ ΣΠΑΡΑΓΜΟ 1944-1949

«Στάσις εμφύλιος εις εκάτερα κακόν και γαρ νικέουσι και ησσωμένοις ομοίη φθορή» Δημόκριτος» (Μετάφραση: Η εμφύλια διαμάχη φέρνει δεινά και στα δύο μέρη, πράγματι, η ζημιά είναι ίδια και για τους νικητές και για τους νικημένους).

Στο κάτω μέρος της ίδιας πλάκας υπάρχει μια συμβολική εγχάρακτη παράσταση, που εικονίζει την Πύρρειο Νίκη, μια γυναικεία μορφή, με σπαθί στο χέρι, να κείτεται πεσμένη στο έδαφος, παραπέμποντας συμβολικά στο αποτέλεσμα του εμφυλίου πολέμου κατά τον οποίο αναδεικνύεται μεν νικητής, αυτός όμως έχει υποστεί τόσο βαριές απώλειες, ώστε μελλοντικά θα του είναι δύσκολο ή αδύνατο να συνεχίσει να αγωνίζεται για την επίτευξη των σκοπών του. Πεσμένο στο έδαφος κείτεται και ένα δάφνινο στεφάνι πλαισιωμένο από δύο βωμούς με φλόγες.

Στο δεύτερο τοιχίο, το οποίο χωρίζεται σε τρία μέρη, με δύο μαρμάρινες πλάκες υπάρχουν τρεις εντοιχισμένες μαρμάρινες πλάκες πάνω στις οποίες αναγράφονται τα εξής:

Στην πάνω πλάκα αναγράφονται τα στοιχεία του φορέα που ανήγειρε το μνημείο: «ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΜΠΝΕΥΣΤΗΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΤΕΧΝΗΣ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΧΡΥΣΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΟΥ ΧΡ. ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΑΣ.

ΣΥΜΜΕΤΟΧΟΝΤΩΝ ΤΩΝ ΥΙΩΝ ΑΥΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΚΑΙ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΤΟΥ ΑΔΕΡΦΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΘΥΜΑ ΤΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ 27^η  ΜΑΡΤΙΟΥ 1947».

Στην μεσαία πλάκα υπάρχει μια εγχάρακτη παράσταση, με την μορφή ενός αρματωμένου μαχητή.

Στην κάτω πλάκα αναγράφεται η φράση του Ευριπίδη : «Άπας μεν αήρ αιετώ περάσιμος άπασα δε χθων αντρί γενναίω πατρίς

Ευριπίδης».

(Μετάφραση: Ο αετός περνάει από κάθε αέρα και για τον γενναίο άντρα κάθε γη είναι πατρίδα).

Δεξιά και μπροστά από το μικρότερο τοιχίο του μνημείου, πάνω σε μια βάση, ορθώνεται ένας μαρμάρινος κίονας με κιονόκρανο Ιωνικού ρυθμού.

Στο πίσω μέρος του ίδιου τοιχίου υπάρχει μια στρόγγυλη εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα πάνω στην οποία αναγράφεται εγχάρακτα η φράση του Ισοκράτη: «ΕΥ ΣΟΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΕΞΕΙ ΑΝ ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΝΕΥ ΤΙΘΗΣ ΒΟΥΛΟΥ ΤΑΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΗΣ ΑΡΕΤΗΣ ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΑ ΜΑΛΛΟΝ Η ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑΛΙΠΕΙΝ ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ».

Το μνημείο είναι τοποθετημένο πάνω σε μια πλακόστρωτη τετράγωνη εξέδρα, με τρία σκαλοπάτια η οποία απολήγει σε ένα ημικύκλιο, όπου είναι ο ιστός με την ελληνική σημαία. Το κέντρο του δαπέδου της εξέδρας κοσμεί ένα σχέδιο σχήματος ρόμβου με ένα διακοσμητικό περίγραμμα από μαιάνδρους. Ενώ στον πλακόστρωτο περίβολο του μνημείου υπάρχει άλλο ένα οκτάγωνο διακοσμητικό σχέδιο, με το άστρο της Βεργίνας.

Το μνημείο είναι χορηγία του Γεωργίου Χρηστ. Χρυσάκη και φιλοτεχνήθηκε από τον Μάκη Γάλλο.

Τα εγκαίνια του μνημείου πραγματοποιήθηκαν στις 15 Αυγούστου 2016 από τον Δήμαρχο Τυμφαίων Αναστάσιο Κουφοχρήστου.