ΜΝΗΜΕΙΑ ΗΡΩΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΤΡΙΚΑΛΩΝ: 07/14/23

ΧΩΡΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΥΛΗΣ

Δημοτική Ενότητα Πύλης Ηρώον Πύλης 1ον

Το ηρώο της Πύλης βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του δημοτικού σχολείου και ανεγέρθηκε τη δεκαετία του 1950. Πρόκειται για ένα μαρμάρινο μνημείο, σύμπλεγμα τριών ορθογώνιων παραλληλεπίπεδων, τα οποία εδράζονται πάνω σε ένα μαρμάρινο βάθρο.

Το ηρώον «Μάχης της Πόρτας» βρίσκονταν στην πλατεία έναντι του Δημαρχείου Πύλης μέχρι το 2020. Είχε αναγερθεί από τον Δήμο Πύλης το 2009. Κατά την διαμόρφωση του εκεί χώρου, αφαιρέθηκε, με σκοπό να τοποθετηθεί ξανά στον ίδιο χώρο.

Το ηρώο του Αγίου Βησσαρίωνα βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού. Πρόκειται για ένα μνημείο το οποίο αποτελείται από δύο όρθιες μαρμάρινες πλάκες, τοποθετημένες η μια δεξιά και η άλλη αριστερά, λοξά κι αντικριστά, πάνω σε ένα τετράγωνο λιθόκτιστο βάθρο, με τέσσερα κολωνάκια στις γωνίες του.

Το μνημείο ηρώων Κοτρωνίου βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού Γεννήσεως Θεοτόκου.

Πρόκειται για μια λιθόκτιστη κατασκευή με επεξεργασμένους, κόκκινους λίθους που αποτελούν ένα τοιχίο σε σχήμα ανάποδου Π. Ανάμεσα από τις δύο σχηματιζόμενες στήλες υπάρχει τοποθετημένη μια μαρμάρινη πλάκα σχήματος ορθογωνίου παραλληλογράμμου. Στην μαρμάρινη πλάκα ανάμεσα σε δύο κλάδους δάφνης αναγράφονται τα εξής:

Το ηρώον του Ροπωτού βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού της Αγίας Τριάδος.

Πρόκειται για μια μαρμάρινη στήλη σχήματος ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου, που στην κορυφή της δεσπόζει ένας μαρμάρινος σταυρός. Η στήλη είναι τοποθετημένη σε ένα τετράγωνο μαρμάρινο βάθρο και όλο μαζί εδράζεται σε μια λιθόκτιστη εξέδρα με δύο σκαλοπάτια και έναν διάδρομο πρόσβασης.

Το ηρώον της Παλαιοκαρυάς βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού Αγίου Νικολάου του χωριού. Ανεγέρθηκε το 1999 από τον Εκπολιτιστικό σύλλογο «Η Γκρόπα».

Πρόκειται για μια όρθια μαρμάρινη πλάκα ορθογώνια παραλληλεπίπεδη, με ορθομαρμάρωση, τοποθετημένη πάνω σε μια λιθόκτιστη βάση με ένα σκαλοπάτι πρόσβασης.

Το μνημείο ηρώων Παλαιοκαρυάς βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του παλαιού δημοτικού σχολείου Κάτω Παλαιοκαρυάς, που κάηκε. Πρόκειται για μια όρθια μαρμάρινη στήλη, με ορθομαρμάρωση, σχήματος ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου, τοποθετημένη πάνω σε ένα τετράγωνο τσιμεντένιο βάθρο, δύο επιπέδων.

Το ηρώον Πετροχωρίου βρίσκεται στην είσοδο του χωριού, σε ένα πλάτωμα του βουνού, παραπλεύρως επί της κεντρικής οδού. Είναι τοποθετημένο σε μια πλακόστρωτη εξέδρα, η οποία περιστοιχίζεται -δεξιά, αριστερά και πίσω- από ένα λιθόκτιστο περβάζι.

Το ηρώον στους Γόμφους βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού Αγίου Νικολάου. Είναι μία επιτύμβια στήλη, τεσσάρων μαρμάρινων πλακών, σε πυραμοειδές σχήμα και στην κορυφή της υπάρχει ένα ολόγλυφο λιοντάρι σε καθιστή θέση, που κοσμεί το μνημείο και παραπέμπει στην ανδρεία των πεσόντων. Το λιοντάρι συμβολίζει την δύναμη και την γενναιότητα. Λειτουργεί ως φύλακας και ως σύμβολο εξουσίας και πολεμικής ανδρείας.

Το Ηρώο πεσόντων Δροσερού βρίσκεται στο χώρο της κεντρικής πλατείας του χωριού. Είναι μια επιτύμβια μαρμάρινη πλάκα τοποθετημένη όρθια και κάθετη πάνω σε ένα επίσης μαρμάρινο βάθρο και όλο μαζί εδράζεται πάνω σε μια τετράγωνη πλακόστρωτη εξέδρα.

Το μνημείο βρίσκεται σε μια μικρή την πλατεία του χωριού. Είναι μια σύνθεση μιας μαρμάρινης πλάκας, η οποία περιστοιχίζεται από δύο επίσης μαρμάρινους κύβους πάνω σε μια πλακόστρωτη μαρμάρινη εξέδρα. Στην μαρμάρινη πλάκα δεξιά κι αριστερά υπάρχουν εγχάρακτα κλάδοι δάφνης που στο μέσον τους είναι σχεδιασμένα άρματα (όπλο και σπαθί σε θέση χιαστί). Στο κέντρο της πλάκας υπάρχει εγχάρακτη η απόδοση του επιγράμματος:

Το μνημείο βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού. Πρόκειται για μια τετράγωνη ορθογώνια παραλληλεπίπεδη επιτύμβια στήλη, πάνω σε ένα βάθρο δύο επιπέδων. Η κορυφή της στήλης καταλήγει σε μια στήλη, μικρότερων διαστάσεων, ως επιστέγασμα. Στην πρόσοψη της επιτύμβιας στήλης υπάρχουν εγχάρακτα ένα δάφνινο στεφάνι και από κάτω ακολουθούν τα ονόματα των πεσόντων.

Το μνημείο βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού και δεσπόζει επάνω σε ένα λοφίσκο με κερκίδες. Ανεγέρθηκε από την κοινότητα Παλαιομονάστηρου το 1957.

Πρόκειται για μια συμπαγή μαρμάρινη επιτύμβια στήλη, τοποθετημένη πάνω σε ένα βάθρο τριών επιπέδων.

Το μνημείο βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού. Πρόκειται για ένα σύμπλεγμα μαρμάρινων στοιχείων. Κεντρικά βρίσκεται η επιτύμβια πλάκα, πάνω στην οποία αναγράφονται εγχάρακτα δύο κλάδοι δάφνης που τείνουν να γίνουν στεφάνι, και κάτω ακριβώς ακολουθεί το επίγραμμα:

Το ηρώο της Φήκης βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού. Είναι μία μαρμάρινη στήλη ορθογώνια παραλληλεπίπεδη πάνω σε δύο ομόκεντρες μαρμάρινες έδρες. Στην μπροστινή πλευρά της στήλης υπάρχει μπρούτζινη ανάγλυφη εικόνα που παριστάνει τη φτερωτή θεά Νίκη, κρατώντας στο χέρι της δάφνινο στεφάνι και η οποία συμβολίζει προφανώς τη νίκη. Εξυπηρετεί το σκοπό της τιμητικής προβολής προσώπων, γεγονότων, ιδεών ή καταστάσεων.

Το μνημείο ηρώων Ελευθεροχωρίου βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού. Πρόκειται για μία μαρμάρινη όρθια επιτύμβια πλάκα σχήματος ορθογώνιου παραλληλεπιπέδου πάνω σε ένα ομόκεντρο μαρμάρινο βάθρο τριών επιπέδων.

Το παλιό ηρώο Ελευθεροχωρίου αποτελείται από μια επιτύμβια στήλη, σχήματος κόλουρης πυραμίδας, η οποία στην κορυφή της καταλήγει σε μια πυραμοειδούς σχήματος απόληξη.

Το ηρώον του Παραποτάμου βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού Αγίου Αντωνίου. Πρόκειται για μια μαρμάρινη επιτύμβια πλάκα, σε σχήμα ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο, τοποθετημένη κάθετη πάνω σε ένα τρίεδρο βάθρο και όλο μαζί εδράζεται πάνω σε μια τετράγωνη πλακόστρωτη εξέδρα με τρία σκαλιά και δυο ανθοστήλες (ζαρντινιέρες), δεξιά κι αριστερά.

Το ηρώο στον συνοικισμό Βαλομάνδρι, βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού Αγίου Φανουρίου. Πρόκειται για ένα μνημείο που εδράζεται πάνω σε ένα τρίπατο βάθρο επενδυμένο με λίθινες πλάκες. Στη μία γωνιά του βάθρου πάνω σε μία μαρμάρινη έδρα υψώνεται μαρμάρινη πλάκα με εγχάρακτα ένα δάφνινο στεφάνι και τα ονόματα των πεσόντων.

Το ηρώο της Πιαλίας βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού Αγίου Γεωργίου.

Πρόκειται για ένα μαρμάρινο μνημείο, μία πυραμοειδής επιτύμβια στήλη πάνω στην οποία αναγράφονται, στο μπροστινό μέρος τα ονόματα των πεσόντων. Η στήλη εδράζεται πάνω σε ένα τετράγωνο μαρμάρινο βάθρο, με τέσσερεις κιονίσκους σε κάθε γωνία, που συνδέονται με αντίστοιχες αλυσίδες. Στην μπροστινή πλευρά του βάθρου υπάρχουν τρία μαρμάρινα σκαλοπάτια για την προσβασιμότητα του μνημείου.

Ο ανδριάντας, προς τιμήν του πρώτου πεσόντα Έλληνα Στρατιώτη, την 28η Οκτωβρίου 1940, Βασίλειο Τσαβαλιάρη βρίσκεται στην Πιαλεία Τρικάλων.

Πρόκειται για έναν ορειχάλκινο ανδριάντα που παριστάνει το τιμώμενο πρόσωπο στην μάχη, με στρατιωτική στολή, κράνος και να κρατάει στα χέρια του όπλο. Ο ανδριάντας είναι τοποθετημένος πάνω σε ένα λιθόκτιστο τετράγωνο βάθρο το οποίο εδράζετε επίσης πάνω σε μια λιθόκτιστη βάση με ένα σκαλοπάτι πρόσβασης.

Το μνημείο ηρώων Φιλύρας βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του Δημοτικού Σχολείου του χωριού.

Πρόκειται για μια σύνθεση τριών μαρμάρινων πλακών, τοποθετημένες όρθιες, πάνω σε μια μαρμάρινη εξέδρα, η μία μπροστά και οι δύο, λίγο πιο πίσω, πλαισιωμένες η κάθε μια από δύο μαρμάρινα κολωνάκια. Η τετράγωνη εξέδρα αποτελείται από ένα μαρμάρινο πλατύσκαλο, πέντε σκαλοπάτια και έναν λιθόστρωτο με πλάκες διάδρομο πρόσβασης.

Το μνημείο ηρώων Ελάτης βρίσκεται σε μια μικρή πλατεία απέναντι και διαγώνια από την κεντρική πλατεία της κωμόπολης.

Πρόκειται για μια λιθόκτιστη κατασκευή, από επεξεργασμένους λίθους, η οποία αποτελείται από δύο στήλες η μια οριζόντια αποτελεί το βάθρο και η άλλη τοποθετημένη όρθια επάνω της, στο αριστερό μέρος.

Το ηρώον Αθαμανίας βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού.

Πρόκειται για έναν οβελίσκο, μια μαρμάρινη επιτύμβια στήλη, η κορυφή της οποίας καταλήγει σε μια πυραμοειδούς σχήματος απόληξη. Η στήλη είναι τοποθετημένη πάνω σε ένα τετράγωνο μαρμάρινο βάθρο τριών επιπέδων. Πάνω στο πρώτο επίπεδο υπάρχουν τέσσερις μαρμάρινοι κιονίσκοι οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους με αλυσίδες.

Το ηρώον Βροντερού βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού, μπροστά στο κοινοτικό κατάστημα.

Πρόκειται για μια μαρμάρινη πλάκα σχήματος ορθογωνίου παραλληλογράμμου η οποία είναι τοποθετημένη πάνω σε μια τετράγωνη μαρμάρινη βάση.

Το ηρώον του Γαρδικίου βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού.

Πρόκειται για μια μαρμάρινη επιτύμβια πλάκα διπλής όψεως τοποθετημένη πάνω σε ένα μαρμάρινο βάθρο σχήματος ορθογώνιου παραλληλογράμμου.

Το μνημείο «Πάτερ Κοσμά» Δέσης βρίσκεται στην κεντρική πλατεία, στο χωροστάσι του χωριού.

Πρόκειται για μια λιθόκτιστη στήλη, σχήματος ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου, με πυραμοειδή τσιμεντένια κορυφή, πάνω στην οποία δεσπόζει ένας λίθινος σταυρός. Η στήλη εδράζεται σε ένα λιθόκτιστο βάθρο δύο επιπέδων.

Το ηρώον Καλογήρων βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του δημοτικού σχολείου του χωριού.

Πρόκειται για έναν οβελίσκο, μια συμπαγή μαρμάρινη στήλη που στην κορυφή της καταλήγει σε μια πυραμοειδούς σχήματος απόληξη. Είναι τοποθετημένη πάνω σε ένα τετράγωνο μαρμάρινο βάθρο, δύο επιπέδων και εδράζεται πάνω σε μια τετράγωνη πλακοστρωμένη με λίθους βάση.

Η επιτύμβια στήλη του Εχένικου των Καλογήρων βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού, πάνω σε μια υπερυψωμένη πρασιά.

Το ηρώον Νεραϊδοχωρίου βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού.

Πρόκειται για δύο όρθιες μαρμάρινες πλάκες, η μία ελάχιστα μικρότερη από την άλλη, τοποθετημένες πάνω σε ένα λιθόκτιστο βάθρο με επεξεργασμένους λευκούς λίθους. Το βάθρο, στην προέκτασή του, αποτελείται από δύο παρτέρια δεξιά κι αριστερά ενώ στο μπροστινό μέρος υπάρχουν τρία σκαλοπάτια πρόσβασης. Περιμετρικά του μνημείου υπάρχει ένα πεζούλι, που μαζί με μεταλλικούς στύλους που συνδέονται μεταξύ τους με αλυσίδες οριοθετούν τον χώρο.

Η προτομή του Χριστόδουλου Χατζηπέτρου βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού Αγίου Νικολάου Νεραϊδοχωρίου.

Πρόκειται για μια μαρμάρινη προτομή του τιμώμενου προσώπου με επίσημη στρατιωτική ενδυμασία της εποχής, τοποθετημένη σε μαρμάρινη βάση και όλο μαζί εδράζεται πάνω σε ένα λίθινο βάθρο πέντε επιπέδων και δύο σκαλοπατιών.

Το μνημείο ηρώων Περτουλίου βρίσκεται σε έναν υπερυψωμένο υπαίθριο χώρο του χωριού, απέναντι από τον ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Πρόκειται για μια όρθια λιθόκτιστη στήλη, 3 μέτρ. π., με επεξεργασμένους λίθους, σχήματος ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου, την κορυφή της οποίας κοσμεί ένας ολόγλυφος ορειχάλκινος αετός, με ανοιγμένα φτερά, που συμβολίζει τη δύναμη, την άγρυπνη επιτήρηση, τη γενναιότητα, την ελευθερία και την αναγέννηση.

Το μνημείο του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ βρίσκεται επί της επαρχιακής οδού στα περτουλιώτικα λιβάδια, απέναντι από τον ναό Αγίας Κυριακής, στο Περτούλι. Είναι αφιερωμένο στον αντιφασιστικό - απελευθερωτικό αγώνα του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ και στο Στρατηγείο του ΕΛΑΣ που λειτούργησε για πρώτη φορά στην περιοχή το καλοκαίρι του 1943.

Το μνημείο ηρώων Πύρρας βρίσκεται στον πλακόστρωτο προαύλιο χώρο του ναού Αγίας Παρασκευής.

Πρόκειται για μια λιθόκτιστη, όρθια στήλη, σχήματος ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου, τοποθετημένη πάνω σε ένα λίθινο τετράγωνο βάθρο τριών επιπέδων. Στο μεσαίο επίπεδο του βάθρου υπάρχουν τέσσερις τσιμεντένιοι κιονίσκοι με καπέλα και συνδέονται μεταξύ τους με αλυσίδες.

Το μνημείο ηρώων Στουρναραίικων βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού.

Πρόκειται για έναν οβελίσκο, μια όρθια μαρμάρινη στήλη η κορυφή της οποίας καταλήγει σε μια πυραμοειδή απόληξη. Η στήλη είναι τοποθετημένη πάνω σε ένα τετράγωνο μαρμάρινο βάθρο δύο επιπέδων, ενώ στο πίσω μέρος υπάρχει μια λιθόκτιστη τρίεδρη ζαρντινιέρα με άνθη, που κοσμεί το μνημείο.

Το μνημείο Νικολάου Στουρνάρη βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού.

Πρόκειται για μια όρθια μεταλλική πινακίδα (σταντ), πάνω στην οποία είναι ζωγραφισμένο το πορτραίτο του τιμώμενου προσώπου με την παραδοσιακή εθνική ενδυμασία. Το έργο φιλοτεχνήθηκε από την Δήμητρα Μαγκούτη.

Το μνημείο ηρώων Βαθυρρεύματος βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού Αγίων Πάντων κοντά στην κεντρική πλατεία του χωριού.

Πρόκειται για μια όρθια μαρμάρινη στήλη, με ορθομαρμάρωση, σχήματος κόλουρης πυραμίδας, η οποία είναι τοποθετημένη πάνω σε ένα τετράγωνο βάθρο. Στις τέσσερις γωνίες του βάθρου υψώνεται απ ένας μαρμάρινος τετράγωνος κιονίσκος.

Το ηρώον της Μεσοχώρας βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού.

Πρόκειται για μια μαρμάρινη επιτύμβια στήλη, σχήματος κόλουρης πυραμίδας, τοποθετημένη πάνω σε ένα τετραγωνικό βάθρο δύο επιπέδων, το οποίο εδράζεται πάνω σε μια λιθόκτιστη τετράγωνη εξέδρα. Την κορυφή της στήλης κοσμεί ένας ορειχάλκινος ολόγλυφος αετός με ανοιγμένα φτερά, που συμβολίζει τη δύναμη, την άγρυπνη επιτήρηση, τη γενναιότητα, την ελευθερία και την αναγέννηση.

Το ηρώον του Μεσχόφυτου βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού Αγίας Τριάδος του χωριού και ανεγέρθηκε το 1961 από την Κοινότητα Μοσχοφύτου.

Πρόκειται για μια μαρμάρινη επιτύμβια στήλη, σχήματος κόλουρης πυραμίδας, που στην κορυφή της καταλήγει σε μια κλιμακωτή απόληξη πάνω στην οποία δεσπόζει ένας σταυρός. Η στήλη είναι τοποθετημένη πάνω σε ένα τετράγωνο μαρμάρινο βάθρο και όλο μαζί εδράζεται πάνω σε μια μαρμάρινη τετράγωνη βάση, δύο επιπέδων. Στις τέσσερις γωνίες του πρώτου επιπέδου, της βάσης, υψώνονται τέσσερις κιονίσκοι από μωσαϊκό μάρμαρο, οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους με μεταλλικούς σωλήνες και οριοθετούν τον χώρο του μνημείου.

Το μνημείο Κατσαντώνη βρίσκεται σε μια περιοχή ανάμεσα από τους οικισμούς Ορεινή και Σπίτια και εξοχή της Μεσοχώρας.

Πρόκειται για μια μαρμάρινη επιτύμβια πλάκα, σχήματος ορθογωνίου τετραγώνου τοποθετημένη πάνω σε ένα τετράγωνο μαρμάρινο βάθρο, το οποίο εδράζεται σε μια λιθόκτιστη εξέδρα περιφραγμένη με μεταλλικά κιγκλιδώματα.

Επιμνημόσυνη δέηση των Πεσόντων αγωνιστών που κατάγονταν από το Παράμερο, πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 20 Αυγούστου 2022, στην Κοινότητα Παράμερου.

Το ηρώον του Πολυνερίου βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού Αγίου Νικολάου.

Πρόκειται για μια όρθια μαρμάρινη επιτύμβια στήλη, με ορθομαρμάρωση, σχήματος ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου, τοποθετημένη πάνω σε μια τσιμεντένια βάση με ένα σκαλοπάτι. Στην κορυφή της στήλης υπάρχει ένα υπόλειμμα στοιχείου που αποτελούσε την κορωνίδα και κοσμούσε το μνημείο.

Το ηρώον του Μυρόφυλου βρίσκεται στην κεντρική πλατεία, στον προαύλιο χώρο του δημοτικού σχολείου του χωριού. Καταλαμβάνει τον χώρο μιας εσοχής που δημιουργείται στους αναβαθμούς που υπάρχουν μπροστά από το κτήριο του δημοτικού σχολείου.

Πρόκειται για μια λιθόκτιστη, επιτύμβια στήλη σχήματος κόλουρης πυραμίδας που επεκτείνεται και γίνεται ορθογώνιο παραλληλεπιπέδο, με επεξεργασμένους λίθους, η οποία στην κορυφή της καταλήγει σε μια πυραμοειδούς σχήματος απόληξη.

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Η έρευνα καταγραφής και μελέτης των μνημείων ηρώων του νομού Τρικάλων ξεκίνησε τον Φεβρουάριο και ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2023. Εντοπίστηκαν, φωτογραφήθηκαν, καταγράφηκαν και μελετήθηκαν όλα τα μνημεία της εδαφικής περιφέρειας του νομού Τρικάλων, από μικρούς οικισμούς, κοινότητες, πόλεις, συνοικίες και πρωτεύουσες, όλων των Περιφερειακών Ενοτήτων των τεσσάρων δήμων (Τρικκαίων, Μετεώρων, Πύλης και Φαρκαδώνας). Ευχαριστώ θερμά τον κ. Στέργιο Κουτή, Διοικητικό Υπάλληλο της Οικονομικής Εφορίας Τρικάλων, για την σημαντική βοήθειά του, στην καταγραφή των μνημείων κατά τις επιτόπου επισκέψεις μας στα χωριά των Τρικάλων. Στα χωριά του νομού Τρικάλων, στη συντριπτική τους πλειονότητα, υπάρχει ένα μόνο ηρώο, το οποίο αποτελεί το επίκεντρο των εορταστικών εκδηλώσεων, εθνικών εορτών και επετείων, με κατάθεση στεφάνων και λουλουδιών, με απαγγελίες ποιημάτων και με λόγους. Τα ηρώα συνήθως είναι τοποθετημένα είτε σε κεντρικό σημείο του χωριού ή κοντά στα σημαντικά κτήρια της πολιτικής και θρησκευτικής ζωής, και της ιστορίας του τόπου, όπως στην κεντρική πλατεία, στον περίβολο του κοινοτικού καταστήματος, της εκκλησίας ή του δημοτικού σχολείου. Η πρακτική της ανέγερσης ηρώων ακολουθεί τη συνήθεια να αναγείρεται στήλη ή πλάκα ή γλυπτό σύμπλεγμα σε καίρια σημεία του χωριού. Τα υλικά κατασκευής και η μορφή των ηρώων ποικίλουν. Συνήθως είναι φτιαγμένα από μάρμαρο ή άλλου είδους παρόμοιο σκληρό πέτρωμα, ενώ το μνημείο μπορεί να ενσωματώνει (ή σε κάποιες περιπτώσεις να αποτελείται μόνο από) μεταλλική πλάκα. Οι πιο συνηθισμένες μορφές είναι μαρμάρινη στήλη με βάση, ή μαρμάρινη πλάκα με βάση. Στην στήλη, στην πλάκα ή στη βάση του ηρώου συνήθως είναι γραμμένα τα ονόματα των πεσόντων, ενώ συχνές είναι και οι εγχαράξεις, τα ανάγλυφα και τα ολόγλυφα στοιχεία είτε με σύμβολα πολεμικά είτε με επιγραφές. Τις στήλες συχνά στεφανώνουν μαρμάρινα ή μεταλλικά, εγχάρακτα ή ανάγλυφα στεφάνια, σταυροί, διάφορες παραστάσεις ή άλλα σύμβολα, ανάλογα με το γεγονός -πρόσωπα στο οποίο είναι αφιερωμένο το ηρώο. Στην μελέτη περιγράφονται οι έννοιες μνημείο-μνήμη-ταυτότητα και αναλύεται η μεταξύ τους σχέση. Παράλληλα γίνεται αναφορά στους ποικίλους συμβολισμούς και τα νοήματα που αποδίδονται στα μνημεία. Με την ελπίδα να έχει εμφιλοχωρήσει στις σελίδες αυτής της ιστοσελίδας το ουσιώδες και η α-λήθεια της μνήμης, που νικάει τον θάνατο, εύχομαι το έργο αυτό να προκαλέσει έμπνευση και δημιουργικό ενδιαφέρον για τις νεότερες γενιές. Δημήτρης Τσιγάρας